The family tree of the family Smouter is certainly not complete, but I hope that you will still find the information of interest, and please send any additional or conflicting information to me Astrid van Meeuwen-Dijkgraaf.
We are interested in the Smouter family because our greatgrandmother is Pieternella (Pietje) SMOUTER (that is her photograph). The name Smouter is not common, and that makes figuring out a family tree considerably easier. If your surname is Smouter then there is a good chance that you are related, so please send me a note.
Meaning of the name SMOUTER
We are still not entirely sure of what the name Smouter means, but I have given three possible explainations for the origin of the name below. Given some of the occupations of the earlier ancestors (flax growers) the name is likely to have something to do with manipulating fibres.
In the olden days everybody knew everybody else in a village. Often there were several people with the same first name, and to tell people apart the profession or the name of the father was added as a surname. Examples of this are John Smith, Helen Johns-daughter, Peter Peters-son). The long names with son or daughter attached were often truncated later on. So Dutch surnames are often job or parent related.
1. Smouten, greasing
Smouten is a verb that means - oiling of washed and dried textile fibres with thin liquid oils. The aim of this was to get the fibres smooth and flexible (Ref: Sesam geïllustreerde/alfabetische encylopedie in twaalf delen, Bosch and Keuning N.V. Baarn, (1967) pagina 154)
For instance, this occurs frequenlty after cleaning sheeps wool. The washing process removes a lot of the natural oils and to improve spinning and other wool processing the cleaned oils needed to be added again.
The person who added the oils to the textile fibres was probably called the Smouter. However, if this is the origin of the name Smouter I would expect to find more than one family tree for Smouter, because there were quite a number of textile firms, and so there must have been several unrelated people holding down jobs like that.
Up until now all the Smouters I have found originate from the area below Rotterdam from the towns of - Charlois, Rhoon, Barendrecht, Ridderkerk, Rijsoord, Hendrik-Ido-Ambacht en Heerjansdam.
2. Smout-printing
Smout was originally the lettering that was kept bij various printing firms and used over and over again. These days the word Smout also refers to the prints made with the lettering, know as smoutwerk in Dutch. Smoutwerk is all the printing done with variable lettertyps, as opposed to flat or book printing, in which only one lettertype is used. (Ref: Sesam geïllustreerde/alfabetische encylopedie in twaalf delen, Bosch and Keuning N.V. Baarn, (1967) Deel 11, pagina 154). If the person who made the smouts or arranged the smouts was called a smouter then this could be the origin of the name.
This type of printing involves arranging letters, white spaces, lines etc into the impression from which the prints were made. This was done entirely by hand until the 19th century. These days it is done by machines. (Ref: Sesam geïllustreerde/alfabetische encylopedie in twaalf delen, Bosch and Keuning N.V. Baarn, (1967) Deel 12, pagina 594).
3. Smouter-French origins
The name Smouter is originally of French origin and arrived in the Netherlands in the periods that the Hugenoten were fleeing France during the 16th and 17th century. (This is unfortunately the least likely explaination, but it is the most romantic of the three)
Famous people who might be related
1) Adriaan J. Smout was a Dutch preacher about 1580-1646. He is best know from the hate-poems of the famous poet Vondels. According to Smout the ruling state should be subservient to the church. Smout was bannished from Amsterdam (1630).
NEDERLANDS
De stamboom van de familie Smouter is zeker nog niet kompleet, maar ik hoop dat u het toch interessant zult vinden en mij, Astrid van Meeuwen-Dijkgraaf, enige aanvullingen wilt doorgeven.
Onze interesse in de Smouter familie komt omdat Pieternella (Pietje) SMOUTER onze overgrootmoeder is (zij staat op deze foto). De naam Smouter komt ook niet veel voor, en dat maakt het een stuk makkelijker om de stamboom uit te pluizen. Als Uw achternaam Smouter is dan is de kans groot dat U familie bent, dus gaarne een briefje.
Betekenis van de naam SMOUTER
We weten nog niet precies wat de naam Smouter betekent, maar hieronder volgen drie verklaringen die daar misschien wat licht op kunnen werpen. Sommige van de voorouders teelde flas, dus het meest waarschijnlijkste is dat het iets te doen heeft met vezels.
Vroeger kende je iedereen in het dorp. Vaak waren er veel mensen met dezelfde voornaam, en om die uit elkaar te houden werd het beroep, of de naam van de vader, als achternaam gebruikt, bijvoorbeeld, Janus Smit, Grientje Jacobs-dochter, Teun Smits-zoon. Die lange namen (-dochter of -zoon) werden op den duur veelal afgekort. Dus veel achternamen zijn beroepen of verbasteringen van beroepsnamen.
1. Smouten, invetten
Smouten is een werkwoord dat betekent - het invetten van gewassen en gedroogde textielvezels met dun vloëibare olien. Het doel was om de vezels glad en soepel te maken. (Ref: Sesam geïllustreerde/alfabetische encylopedie in twaalf delen, Bosch and Keuning N.V. Baarn, (1967) pagina 154). Dit komt bijvoorbeeld voor met schapenwol schoonmaken. Het wassen haalt veel van de schapenolie uit de vacht en om de vezels beter te kunnen bewerken moet de wol dus weer ingevet worden.
Diegene die de textielen invette heette waarschijnlijk de Smouter. Maar als dit de oorsprong van de naam Smouter was dan verwacht ik dat er meer dan een Smouter stamboom is, want er waren veel textiel bedrijven, en dus moeten er ook veel Smouters geweest zijn.
Tot nu toe komen al de Smouters die ik heb kunnen vinden uit het gebied net onder Rotterdam - Charlois, Rhoon, Barendrecht, Ridderkerk, Rijsoord, Hendrik-Ido-Ambacht en Heerjansdam.
2. Smout-drukkerij
Smout was oorspronkelijk het zetsel dat in een drukkerij bleef liggen om meermalen gebruikt te worden. Tegenwoordig bedoelt men met smout ook wel - smoutwerk. Smoutwerk is al het zetwerk met verschillende lettertypen, in tegenstelling met plat- of boek-zetsel, waarvoor slechts een lettersoort wordt gebruikt. (Ref: Sesam geïllustreerde/alfabetische encylopedie in twaalf delen, Bosch and Keuning N.V. Baarn, (1967) Deel 11, pagina 154). Als diegene die het smout maakte of de letters arrangeerde een smouter genoemd werd dan kan dit het oorsprong zijn van de naam Smouter.
Zetten is het rangschikken van letters, witruimten, lijnen enz. tot vormen waarvan men op een drukpers een afdruk maakt. Het zetten gebeurde tot in de 19e eeuw uitsluitend met de hand, thans wordt het veelal met zetmachines gedaan. (Ref: Sesam geïllustreerde/alfabetische encylopedie in twaalf delen, Bosch and Keuning N.V. Baarn, (1967) Deel 12, pagina 594)
3. Smouter-Franse afkomst
De naam Smouter is oorspronkelijk van Franse afkomst en arriveerde in Nederland in de tijd dat de Hugenoten uit Frankrijk vluchten in de 16de en 17de eeuw. (Dit is helaas de meest onwaarschijnlijke verklaring, maar wel de meest romantische).
Beroemde personen die misschien familie zijn
1) Adriaan J. Smout, Nederlandse predikant ca 1580-1646. Bekend uit Vondels hekelgedichten. Volgens Smout moest het gezag van de staat ondergeschikt zijn aan dat van de kerk. Werd uit Amsterdam verbannen (1630).